1. Дадлагажигч визний тухай
Дадлагажигч виз гэдэг нь японд тодорхой хугацаанд суурьшин ажиллаж, ур чадвараа хөгжүүлж, эх орондоо сурсан зүйлээ хэрэглэх зорилготой виз юм. Энэ визийг японы засгийн газраас 1993 онд "Гадаадын техникийн дадлагажигч бэлтгэх хөтөлбөр"-т үндэслэн нэвтрүүлсэн бөгөөд хөгжиж буй орнуудын ажилчдад ур чадвар эзэмшүүлэх зорилгоор гаргажээ.
2. Техникийн дадлагажигч бэлтгэх хөтөлбөрийн зорилго
Энэхүү системийн гол зорилго нь хөгжиж буй орнуудын иргэд японд ажиллах хугацаандаа японы технологи, арга барилыг сурч эзэмшин улмаар тэр мэдлэгээ эх орондоо авчирч, үйлдвэр, эдийн засгийн хөгжилд хувь нэмрээ оруулахад туслах зорилготой. Япон дахь дадлагажигч визний хүрээ “хөдөө аж ахуй, үйлдвэрлэл, барилга, асаргаа сувилгаа” зэргээр өргөжин тэлсээр байна.
3. Визний төрөл, хугацаа
Техникийн дадлагажигч бэлтгэх виз нь хэд хэдэн үе шатанд хуваагдана.
Техникийн дадлагажигч бэлтгэх виз №1:
Эхний шатанд ихэвчлэн нэг жилийн виз олгодог. Энэ хугацаанд та үндсэн ур чадварт суралцах болно.
Техникийн дадлагажигч бэлтгэх виз №2:
Практик туршлага хуримтлуулсны дараа олгох ба сунгалтыг хоёр жил хүртэл хугацаагаар сунгаж болно.
Техникийн дадлагажигч бэлтгэх виз №3:
Хэрэв илүү ахисан ур чадвар шаардлагатай бол тодорхой нөхцөл хангагдсан тохиолдолд энэ визийг хоёр жил хүртэл хугацаагаар сунгах боломжтой. Ингэснээр нийт 5 хүртэл жил оршин суух боломжтой болно.
4. Өргөдөл гаргах нөхцөл
Техникийн дадлагажигч виз авахын тулд та дараах үндсэн нөхцлийг хангасан байх ёстой.
- 18-аас дээш настай байх.
- Японы хяналтын байгууллага, хүлээн авагч компанитай гэрээтэй байх.
- Өргөдөл гаргагч нь Японд эзэмшсэн ур чадвараа эх орондоо авчрах, ашиглахад бэлэн байх ёстой.
Үүнээс гадна та эрүүл мэндийн үзлэгт хамрагдах шаардлагатай бөгөөд гэмт хэргийн түүхгүй байх ёстой.
5. Хүлээн авах компани/хянагч байгууллагуудын үүрэг
Техникийн дадлагажигчдыг японы компаниуд эсвэл хяналтын байгууллагууд хүлээж авдаг. Хяналтын байгууллага нь дадлагажигчдыг зохих орчинд суралцахын тулд ажлын нөхцөл хангагдсан эсэхийг шалгахын тулд тогтмол аудит хийдэг. Хүлээн авагч компани нь дадлагажигчдад зохих ур чадварыг зааж, ахиц дэвшлийг нь үнэлдэг.
6. Дадлагажигчдын эрх
Техникийн дадлагажигчид японы хөдөлмөрийн стандартын тухай хуульд хамрагддаг тул ажлын цаг, цалин, амралт гэх мэт хуулиар хамгаалагдсан байдаг. Гэвч зарим нэг дадлагажигчдыг шударга бус ажлын байранд оруулсан тохиолдол гарсан тул японы засгийн газар болон холбогдох байгууллагууд энэ тогтолцоог сайжруулахаар ажиллаж байна. Дадлагажигчдад ажлын нөхцөлтэй холбоотой асуулт, асуудал байвал хяналтын байгууллага эсвэл хөндлөнгийн зөвлөх төвтэй зөвлөлдөж болно.
7. Эх орондоо буцсаны дараах хэтийн төлөв
Техникийн дадлагажигч бэлтгэх тогтолцоо нь эх орныхоо аж үйлдвэрийн хөгжилд хувь нэмэр оруулна гэж үзэж байна. Дадлагажигч оюутнууд дадлагын хугацаа дуусаж эх орондоо буцаад японд сурсан ур чадвар, мэдлэгээрээ орон нутагтаа бизнес эхлүүлэх, эсвэл компанид чухал үүрэг гүйцэтгэж чадна. Энэ визээр 5 хүртэлх жил байх боломжтой бөгөөд хэрэв японд үргэлжлүүлэн ажиллах хүсэлтэй бол өөр виз (тухайлбал, тодорхой ур чадварын виз) авах боломжтой.
Техникийн дадлагажигч виз нь японд ажиллангаа ур чадвар, мэдлэг эзэмшиж, эх орондоо ашиглах боломжийг олгодог визний систем юм. Нөгөөтээгүүр ажиллах орчин нөхцөл, эмчилгээ үйлчилгээтэй холбоотой асуудал гарч байгаа тул японд дадлагажигчаар ирэхдээ хянагч байгууллага эсвэл хүлээн авагч компанийн хамгийн найдвартайг сонгох нь чухал. Одоогоор Японд 1,600 орчим Монгол залуучууд дадлагажигчаар ажиллаж байна.
Дэлгэрэнгүй мэдээлэл болон техникийн дадлагажигч визний талаарх сүүлийн үеийн өөрчлөлтийн талаар Японы Цагаачлалын товчоо эсвэл мэргэжлийн зөвлөгөө өгөх агентлагтай холбоо барих боломжтой.
