1. Юу шийдэгдсэн бэ?

Япон болон Америкийн засгийн газруудын хооронд 80 их наяд иен (ойролцоогоор 5,500 тэрбум ам.доллар)–ын хөрөнгө оруулалтын хүрээг хамарсан худалдаа, хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр байгуулагдсан талаар мэдээлэл гарсан.

Энэхүү хэлэлцээр нь хоёр улсын аж үйлдвэр, худалдаа, хөдөлмөр эрхлэлт зэрэг өргөн хүрээний салбарыг хамарч байна.

2. Хөрөнгө оруулалтын агуулга ба нөхцөл

Японы засгийн газар болон хэвлэлүүдийн мэдээллээс үзвэл дараах зүйлүүд анхаарал татаж байна:

• Хөрөнгө оруулалтын чиглэлүүд:
   Эрчим хүч (шингэрүүлсэн байгалийн хий гэх мэт), чухал эрдэс баялаг, үйлдвэрлэл, хангамжийн сүлжээ, хагас дамжуулагч ба хиймэл оюун ухааны салбарууд.
  
  
  
• Ашгийн хуваарилалт:
   Зарим мэдээллээр энэ хөрөнгө оруулалтын ашгийн 90 хувь АНУ-д үлдэх байдлаар зохион байгуулагдсан байна.
  
  
  
• Гааль ба худалдааны холбоо:
   Энэ хэлэлцээр нь АНУ-ын Японы бараанд ногдуулж байсан өндөр гаалийн татварыг бууруулах хэлэлцээрийн нэг хэсэг бөгөөд гаалийн хөнгөлөлтийн оронд хөрөнгө оруулалт нэмэгдүүлэх утгатай гэж үзэж болно.
  
  
  
• Төслүүдийн тодорхой бус байдал:
   Хэлэлцээр зарлагдсан ч, ямар төслүүд хэрэгжих нь одоогоор тодорхой бус хэвээр байна.
  
  
  

3. Япон улсын боломжит ашиг

Хөрөнгө оруулалтаас Япон дараах байдлаар ашиг хүртэх боломжтой гэж үзэж байна:

• АНУ-ын зах зээлд үйлдвэрлэл болон нийлүүлэлтээ өргөжүүлэх.
  
  
  
• Хангамжийн сүлжээг дахин зохион байгуулснаар Хятадаас хамаарал бууруулах.
  
  
  
• Аюулгүй байдал, эдийн засгийн түншлэл улам бэхжих.
  
  
  
• Гадаадын байгалийн нөөц, технологид хялбар хандах боломж нэмэгдэх.
  
  
  
• АНУ-д олсон технологи, туршлагаа Японд буцаан ашиглах боломж.
  
  
  

4. Болгоомжлох эрсдэлүүд

Нөгөө талаар дараах эрсдэлүүдийг Япон улс анхаарах шаардлагатай:

• Ашгийн 90 хувь АНУ-д үлдэх магадлалтай тул, Японы ашиг бага байж болно.
  
  
  
• Төслийн шийдвэр гаргах эрх мэдэл АНУ-ын талд төвлөрөх магадлалтай.
  
  
  
• 80 их наяд иен гэдэг нь дотоодын дэд бүтэц, инновацид зарцуулж болох асар их хэмжээний хөрөнгө юм.
  
  
  
• Валютын ханшийн савлагаа, АНУ-ын хүүгийн түвшин, эдийн засгийн эрсдэл.
  
  
  
• Төслүүд тодорхой бус хэвээр байвал, амлалт үл биелэх эрсдэл бий.
  
  
  

5. Үнэндээ хэн ашиг олох вэ?

Ойрын хугацаанд (1–2 жил):
 → АНУ илүү ашиг хүртэх магадлалтай.
 Учир нь хөрөнгө, үйлдвэр, ажлын байр бүгд АНУ-ын нутагт бий болох бөгөөд ашгийн ихэнх хэсэг тэнд үлдэнэ.

Дунд ба урт хугацаанд (3–5 жилээс дээш):
 → Япон улс ашиг олох эсэх нь нөхцлөөс хамаарна.
 Хэрэв Япон дараах зүйлсийг амжилттай хэрэгжүүлж чадвал нөхцөл эргэж болно:

• Хөрөнгө оруулалт тус бүрт ашгийн хувь, техникийн мэдлэг, урт хугацааны нийлүүлэлтийн гэрээ зэргийг баталгаажуулах.
  
  
  
• АНУ дахь ашгийн тодорхой хувийг Японд буцаан хөрөнгө оруулалт хэлбэрээр ашиглах.
  
  
  
• Валютын эрсдэлийг удирдах систем нэвтрүүлэх.
  
  
  

Гэвч эдгээрийг хэрэгжүүлж чадахгүй бол, ашгийн гол урсгал АНУ-д үлдэж, Япон “дагалдах байр суурь”-д орно.

Иймээс одоогийн байдлаар “аль улс илүү ашиг олох вэ?” гэвэл —
 👉 АНУ илүү ашигтай байрлалд байна.
 Гэхдээ Япон зөв стратеги баримталбал дунд хугацаанд нөхцөл эргэх боломжтой.

6. Эцэст нь

Энэхүү хөрөнгө оруулалтын хэлэлцээр нь тоон дүнгээрээ асар том ч,
 хэмжээ нь биш, харин ашгийн хуваарилалт, хэрэгжилт, удирдлагын бүтэц хамгийн чухал юм.

Хэрэв Япон улс зөвхөн “мөнгө гаргагч” байдалд үлдвэл,
 энэ нь эцэстээ “Японы хөрөнгийг АНУ руу шилжүүлсэн” гэж шүүмжлэгдэх эрсдэлтэй.

Иймээс ирэх 6–12 сар бол төслийн нарийн нөхцөл, ашгийн хуваарилалт, хэрэгжилтийн шийдвэрлэх үе шат байх болно.